Wednesday, April 19, 2023

අල්තයීර් නුඹ සමු අරන්!

ජීවිතයේ බොහොම සුන්ර මතකයන් එක්කල බ්ලොග් ලෝකයේ සැරිසරයන් අතරේ ඉතාම තරණ වයසින් බ්ලොග් ලෝකයට පිවිස අල්තයීර් නමින් (ඊට පෙර කරූගේ ලෝකය දැයි කුකුසක් පවතී) අල්තයීර්ගේ ලෝකය නම් බ්ලොගය පවත්වාගෙන ගිය බුද්ධි ප්‍රබෝධ කරුණාරත්න මිත්‍රයා ඊයේ හදිසියේම අප අතරින් වෙන්ව ගොස් බව අද උදෑසන දැන ගැනීමෙන් ඇති වූ දැඩි පීඩනය මා මඟ හරවා ගත්තේ වසර දහයක පමණ සිට පවතින අපේ දුරස්ථ මිතුදමේ සැමරුම් ඩන්හිල් තුනකින් පිරවීමෙනි. තම තරුණ කාලයේ අසීමිත ජවයකින් බොහෝ දේ කල බුද්ධි අප මෙන්ම ෆෙස්බුක් ලෝකයට අවතී්ණ වීමෙන් බ්ලොග් අමතක කර දැමුවද, ඔහුගේ ජවය බුකිය පුරා පැතිරුණේ අවංක, විනෝදකාමි, රැඩිකල් තරුණයෙකු ලෙසයි.


ඔහුට මා ඊරෂ්‍යා කල කරුණු දෙකක් සඳහන් කරන්නේ නම් හිතුමනාපෙට දුවන ඔහුගේ රෝද දෙකේ ගමන් සහ ඔහුගේ මිත්‍ර සමාගමයයි. කතා බහ නොකලද ඔහුගේ මනරම් ඡායාරූප, ගමන් විස්තර සහිත බුකි පෝස්ට් කියවීම ඉතා රුචි කරුණකි.


එහෙත් නොසිතු නොපැතු ලෙස හදිසියේ අප හැර ගිය (ඒවා ගැන කියන්නට මා කිසිවක් නොදනී) අල්තයීර් මිතුර, ඔබට සුභ ගමනක්ම වේවා!


ඔහුගේ බ්ලොගයේ ආරම්භක කවිය පහතින් දැක්වේ.

ලදලු නා මල් සැලුන     අතු අග..
                                       උසුළ පිනි කැට       විසිර          ගියා..
විසිරි පිනි බිඳු ගැටුණ    මද නල
                                        එක්ව මිතුරුව        පැතිර         ගියා...
විසිරි පිනි පිරි තුහින     මෙන් සිරි
                                       හරිත තණ අග         වැතිර         ගියා..
තුහින පිණි බිව් හරිත    තණ පත
                                         මගේ නෙතගින්      ඉතිර          ගියා..

Wednesday, July 22, 2020

චීනයත් අඟහරු වෙතට

හෙට අපේ වෙලාවෙන් උදේ 9.30 ට පමණ ඇරඹෙන පැයක පමණ වූ ලෝන්ච් වින්ඩෝ එක තුල චීනය තම Long March 5 ප්‍රභල රොකට්ට්වුක් ආධාරයෙන් තම ප්‍රථම අඟහරු යානාව ගුවන්ගත කිරීමට සුදානම් බවට තහවුරු වෙනවා වෙන්චෑන්ග් අභ්‍යවකාශ මධ්‍යස්ථානයෙන්. ඒ ප්‍රථම අරාබි අඟහරු යානාව ගුවන් ගත කර දින 4 කට පසුයි.


චීනය හා රුසියාව එකතුව 2011 දී අඟහරු වෙත යානා දෙකක් රුසියානු සෙනිත් රොකට්ටුවක් ආධාරයෙන් ගුවන් ගත කිරීමට කටයුතු කරත් රොකට්ටුවේ දෝෂයක් හේතුවෙන් මෙහෙයුම අසාර්ථක උනා. ඉන් අනතුරුව එකතු වී වැඩ කිරිම පසෙකින් තැබූ චීනය තනියම තම ගමන යාමට සුදානම් උනා. ඒ අනුව ඕර්බිටර් එකක්, ලෑන්ඩරයක් සහ රෝවරයකින් සමන්විත සංකීර්ණ අඟහරු මෙහෙයුමක් වෙනුවෙන් සුදානම් වන චීනය පසුගිය අප්‍රේල් මාසයේදී මෙම යානාවේ නම ප්‍රකාශයට පත් කරනු ලැබුවා. එය TianWen - 1 ලෙසයි හඳන්වා දී තිබෙන්නේ. චීන ප්‍රකට කවියෙකු ක්‍රිස්තු පූර්ව 350 ආසන්න කාලයේදී රචනා කල කවියක පදයකින් තෝරා ගෙන ඇති මේ නම “ස්වර්ගයට ගැටළු‘ එහෙමත් නැත්නං "Questions to heaven" ලෙස දළ වශයෙන් තේරුම් ගත හැකියි. ඉදිරියේදී සිදු කරනු ලබන සියළු චීන අන්තර් ග්‍රහ ලෝක තරණ ව්‍යාපෘති වල නම් TianWen ලෙසින් හදුන්වන බවටත් වාර්තා වෙනවා.

‍ලෝන්ච් එකට දිනකටත් අඩු කාලයක් ඉතිිරිව තිබියදීත් ටියෙන්වෙන් 1 යානාවට අයත් වන යානා තුනෙහි අඩංගු වන්නේ කුමන ආකාරයේ පර්යේෂණ උපකරණයන්ද යන්න පැහැදිලිව සඳහන් නොවුනත් ඔර්බිටරය, ලෑන්ඩරය සහ රෝවරය තුල අඩුම වශයෙන් විවිධ පර්යේෂ ණ උපකරණ හා කැමරා 12 ක් පමණ අඩංගු වේයැයි අනුමාන කෙරෙනවා. චීනය පවා මේ වනතුරු ලෝන්ච් එක හෙට සිදු වන බව ප්‍රකාශ කර නැති උනත් නිකුත් කර ඇති NOTAM අනුව ගුවන්ගත කිරිමට හෙට පෙරවරු 9.30 න් පසුව බොහෝ දුරට සිදු වීමට නියමිතයි.

අරාබි HOPE මෙහෙයුමට අනුව එය පෙබරවාරි 12 වැනිදා අඟහරු කක්ෂයට ඇතුලත් කිරීමට සැලසුම් කර ඇති බව අප සඳහන් කලා. ඒ වගේම චීන යානාවත් දිනයක් සඳහන් නොවුනද පෙබරවාරි මාසයේදී අඟහරු කක්ෂයට ඇතුල් වීමට නියමිතයි. එහෙත් ලෑන්ඩරය අඟහරු මතට ගොඩ බැසීමට ප්‍රථම එය ඕර්බිටරයත් සමඟ මාසයක් හෝ දෙකක් අඟහරු වටා භුමනය වීමට නියමිත බව සඳහන්. ඒ අනුව නියම අඟහරු ගොඩබෑම බොහෝ දුරට අප්‍රේල් මාසයේදී සිදු වේවි. චීනය චැන්ගේ 4 සඳ තරණ මෙහෙයුමත් සමඟ ලබා ගත් සාර්ථකත්වය අඟහරු මෙහෙයුමේ සාර්ථකත්වයට විශාල වශයෙන් සහයෝගයක් වේවි.

ලැබෙන දත්ත අනුව චීන ඕර්බියරය අඟහරු වසරක කාලයක් (අපේ දින 687) සේවයේ නිරත වන අතර, ලෑන්ඩරය සහ රෝවරය අඟහරු දින 90 ක කාලයක් සේවය ලබා දෙනු ඇතැයි අපේක්ෂිතයි.

චීන ලෝන්මාච් 5 මාදිලියේ බ්‍රභල රොකට්ටුව මේ වන විට හතරවතාවක් ගුවන් ගත වී ඇති අතර ඒ වතාවකදි රොකට් මෝටරයක දෝෂයක් හේතුවෙන් අසාර්ථක උනා. එමෙන්ම මතක තබා ගත යුතු තවත් කරුණක් තමා චීනය මේ වසරේ තෙවතාවක් අසාර්ථක වී ඇති බව. එමෙන්ම නිකුත් කර ඇති ‍NOTA අනුව චීන රොකට්ටුවේ මූලික අදියර බූස්ටරය සහිතව රෙකට්ටුව පිලිපීනයේ මැනිලා අගනුවරට ඉහලින් ගමන් කරනු ඇති. ඒ අනුව වැඩි විශ්වාසයක් තැබිය නොහැකි අති විශාල රොකට්ටුවක් මැනිලා අගනුවරට ඉහලින් ගමන් කිරීම ඉතා භයානක කරුණක් මට පේන් විදියට. නමුත් අපි සාර්ථකත්වයම ප්‍රර්ථනා කරමු.

තවත් එක් කරුණක් කිව යුතුයි. චීන අඟහරු මෙහෙයුම් ප්‍රධාන විද්‍යාඥයා වූ වෑන් වෙයිෂින් (Wan Weixing) මහතා පසුගිය මැයි 20 වැනිදා පිළිකාවක් හේතුවෙන් අවුරුදු 62 දී මිය ගියේ ටියෙන්වෙන් යානාව වෙන්චැන්ග් අභ්‍යවකාශ මධ්‍යස්ථානයට රැගෙන ඒමෙනුත් පසුවයි. එහෙත් අවාසනාවන්ත ලෙස ඔහු ලෝන්ච් එකට කෙටි කලක් තිබියදී ජීවිතයෙන් සමුගත්තා.

චීනයට ජය... අපි චීනයට සැමදා...

රොකට් අප්ඩේට් සඳහා බුකියේ මේ ගෘපයට එකතුවන්න.





Tuesday, January 14, 2020

රුසියාවේ රොකට් පියා! (සර්ගේයි පාව්ලොවිච් කොරොලෙව්)

දැන් වේලාව හරියටම 2020.01.14 දින උදේ 6.23(රුසි්යානු වේලාව)


1950 දශකයේ ඇරඹි අභ්‍යවකාශය ජය ගැනීමේ යුද්ධය එහෙමත් නැත්නං “පළවැනියා“ වීමේ තරඟය පැවතුනේ සෝවියට් දේශය සහ ඇමරිකාව අතරය. නමුත් සත්‍ය ලෙසම තරඟය පැවතුනේ රටවල් වල නම් වලට මුවා වී සිටි අති විශේෂ පුද්ගලයන් හේතුවෙනි.

දෙවැනි ලෝක යුද්ධය පැවති වකවානුවේ අවසාන භාගයේදී ජර්මානුවන් විසින් ඝණ ඉන්ධන වලින් ක්‍රියාත්මක වන මිසයිල තාක්ෂණය වැඩි දියුණු කර ඒවායින් එංගලන්තයට පහර දුන් විට සියළු මිත්‍ර පාර්ශව රටවල් භිතියට පත් විය. මෙවැනි තාක්ෂණයක් අත පොවන මානයේවත් නොසිටි සෝවියට් දේශය, ඇමරිකාව හට මිසයිල තාක්ෂණය ජර්මානුවන්ගෙන් අත්පත් කර ගැනීමේ අති විශාල උවමනාවක් තිබූනි.

එහිදි වඩාත් සාර්ථක රහසිගත මෙහෙයුමක් සිදු කරන ලද්දේ ඇමරිකාව විසිනි. ඇමරිකාව විසින් රහසිගත ලෙස ක්‍රියාත්මක කරන ලද Operation Paperclip නම් මෙහෙයුමක් මඟින් ජර්මනියේ ඒ වන විටත් රැඳි සිටි, යටත් වී සිටි හෝ පලා යමින් සිටි ජර්මානු විද්‍යාඥයන් අති විශාල ප්‍රමාණයක් ඇමරිකාවට රැගෙන යාමට සමත් විය. එය ගණනින් තුන් හාරසියයකි. ඒ අනුව ඇමරිකාවට අවශ්‍යම මිසයිල් තාක්ෂණය සම්බන්ධ විදයාඥයින්, රසායන විද්‍යාඥයින් ඇතුලු විවිධ ක්ෂේත්‍ර වල කාර්මිකයන් ඇතුලු වෘත්තිකයන් මේ අතර විය.


පසුව ඇමරිකාවේදි මෙම නාසීන් ගේ සියළු පාපයන් සෝදා හැර ඇමරිකානු අවශයතා වෙනුවෙන් වැඩ කිරීම සඳහා කටයුතු යොදන ලදි. ඇමරිකාවට වඩාත් අවශ්‍ය වූයේ මිසයිල තාක්ෂණය අත් පත් කර ගැනීමයි. ඒ අනුව ජර්මානු මිසයිල ව්‍යාපෘතියේ පියා ලෙස සැලකෙන වර්නර් වොන් බ්‍රෝන් ඇතුලු මිසයිල් ව්‍යාපෘති කණ්ඩායමක්ම ඇමරිකාව සතු විය.

ඇමරිකාව එසේ ජර්මානු විශේෂඥයින් තම රටට කුදලාගෙන යද්දී සෝවියට් දේශයද එපරිද්දෙන්ම තමන්ට අවශය වූ ඉතිරි වී සිටි ජර්මානු විශෙෂඥයින් යම් ප්‍රමාණයක් රුසියාවට රැගෙන යන ලදි. ඒ අනුව ඇමරිකාවට මෙන්ම සෝවියට් දේශයටද අවශ්‍ය වූ මිසයිල තාක්ෂණය අත්පත් කර ගැනීමේ වැඩ පිළිවෙල 1950 වන විට ආරම්භ වී තිබුනි. මේ සියළු කරුණු අනුව බලන කල මිසයිල තාක්ෂණයේ ආරම්භය ජර්මනිය බව නොකියාම බැරිය.

මා ආරම්භයේදීම සඳහන් කර පරිදි ඇමරිකාවට හා රුසියාවට මුවා වී මෙම අභ්‍යවකාශ තරඟය පවත්වන ලද්දේ අති විහේෂ පුද්ගලයන් දෙදෙනෙකුට මුවා වී සිටි කණ්ඩායම් මඟිනි. ඇමරිකාව තම රොකට් ව්‍යාපෘති වල ප්‍රධානියා ජර්මානුවෙකු වන වර්නර් වොන් බ්‍රෝන් ලෙස සඳහන් කර සිටියද, රුසියානු අන්තයේ වොන් බ්‍රෝන් කව්රුන්දැයි යන්න 1994 වන තෙක්ම හරියාකාරව එළීයට නොපැමිණි රාජ්‍ය රහසක් විය.

දැන් අපි බලමු රුසියානු රොකට් පියා කව්ද කියලා.



1994 දී චරිතාපදායක් ලියා දක්වමින් රුසියානු රොකට් තාක්ෂණයේ පියා සර්ගේයි පාව්ලොව්චි කොරෙල්‍යෙව් ලෙස හඳුන්වා දී තිබුනි. එතෙක් අප නොදැන සිටි සීත යුධ සමයේ ඇමරිකාවේ රොකට් පතාක යෝධයන් දෙදෙනා වොන් බ්‍රෝන් සහ කොරොලෙව් ලෙස සඳහන් කල හැකිය.


1907 ජනවාරි 12 වැනි දින යුක්රේනයේදී උපත ලද කොරොලෙව් කුඩා කල පටන්ම අභ්‍යවකාශ කටයුතු කෙරෙහි දැඩි උනන්දුවකින් යුක්ත විය. කොරලෙව් ඉපිදෙන විට රයිට් සහෝදරයන් ගුවන් යානාව නිපදවා වසර පහක් වත් ගත නොවී තිබුන වට පිටාවක් තුල අභ්‍යවකාශ තාක්ෂණය, රොකට් තාක්ෂණය සම්පූර්ණයෙන්ම සංකල්පයක් පමණකි. අභ්‍යවකාශ විද්‍යාෙව් පියා ලෙස සලකන කොන්ස්තන්තීන් ට්සිලොව්ස්කි ඒ පිළිබඳ අදහස් පල කර තිබුනේ ද 1903 වැනි කාලයකදීය.

වසර 17 දී තම ප්‍රථම සැහැල්ලු ගුවන් යානාව තැනීමට තරුණ කොරොලෙව් සමත් වූ බව සඳහන් වේ. ඉන් අනුතුරුව මොස්කව් හි කීව් ආයතනයෙන් මූලික අධ්‍යාපනය ලැබු කොරොලෙව් ඒ වන විටත් න්‍යායාත්මක සංකල්පයක් වූ අභ්යවකාශ තාක්ෂණය පිළිබඳව ඉගෙනීමටවිශ්වවිද්‍යාලයට ඇතුලත් විය. ‍

1931 දී ප්‍රතික්‍රීයක චලිතය සම්බන්ධ විමර්ශනය සඳහා කණ්ඩායමක් ආරම්භ කල කොරොලෙව් ප්‍රථම රුසියානු දුව ඉන්ධන රොකට් එන්ජින් නිර්මාණය කරන ලදි.



ස්ටාර්ලින් ගේ කාලයේදී සිදු වූ විරුද්ධවාදින් මර්ධනය කිරීමේ මහා ව්‍යාපාරය හේතුවෙන් කොරොලෙව්ට වසර කිහිපයක් සිරබත් කැමට සිදු වූ නමුත් රුසියාවට දිනා ගැනීමට අවශ්‍ය වූ මිසයිල තාක්ෂණය ගැන කොරොලෙව් දැන සිටි හෙයින් පසු සෝවියට් මිසයිල් හා රොකට් තාක්ෂණ ව්‍යාපෘතිය සඳහා කොරොලෙව් බඳවා ගන්නා ලදි.


රුසියාව, ඇමරිකානු තරඟයේ අතරමඟදී කොරලෙව්ට බාරදූර නියෝගයක් ලැබේ. ඒ ජර්මානු V2 මිසයිලය ආකාරයේ ආකෘතියක් සඳහා වන යෝජාවක් දින තුනක් තුල ඉදිිපත් කරන ලෙසයි. දක්ෂ ලෙස අභියෝගය භාරගත් කොරොලෙව් V2 මිසයිලයෙන් 1/4 ක බලයක් ඇති මිසයිලයක් සඳහා වන යෝජනාවක් ඉදිරිපත් කිරීමෙන් අනතුරුව ජර්මානු රහස් දැනගැනීම සඳහා කොරොලෙව් ජර්මනියට යවන ලදි. සියළු විස්තර, දක්ෂයන් ඇමරිකාව විසින් ඩැහැගෙන තිබු වටපිටාවක කොරාලෙව්ට ජර්මනියෙන් ලබා ගත හැකි වූයේ ජර්මානු තාක්ෂණ රොඩු පමණකි. ඒ කෙසේ වෙතත් බුද්ධිමතෙකු, විශිෂ්ට නිර්මාණකරුවෙකු බ්‍රභල පරිපාලකයෙකු වූ කොරොලෙව් රුසියානු අභ්‍යවකාශ ව්‍යාපෘතියේ ප්‍රධානියා කිරීමෙන් අනතුරුව ජර්මානු V2 මිසයිලයට සමාන රුසියානු R1 රොකට්ටුව සෑදීම සදහා අඩිතාලම දමන ලදි.

1953 දී කොරොලෙව් විසින් ලොව ප්‍රථම අන්තර්මහද්වීපික මිසයිලය නිපදවන තෙක් මෙම R1 රොකට්ටුව වැඩි දියුණු කරමින් අතිවිශාල පරික්ෂණ ගණනාවක් සිදු කරන ලදි. එහි ප්‍රතිපලයක් ලෙස R1 හි වැඩිදියුණූ කිරීමක් ලෙස 1957 දී R7 රොකට්ටුව සාර්ථක ලෙස අලුත් අභ්‍යවකාශ මධ්‍යස්ථානයක් වූ “බයිකෝනුර් කොස්මෝඩමයෙන්“ ගුවන් ගත කරන ලදි.

නියම අභ්‍යවකාශ තරඟය පටන් ගන්නේ මෙතැනනි. ජර්මානු V2 මිසයිලයේ මුලාකෘතියක් ලෙස R7 රොකට්ටුව රුසියානුවන් නිපදවත්දී ඇමරිකාව V2 මොඩලයට සමානව නිපදවන ලද්දේ Saturn නම් රොකට්ටුවයි. මේ රොකට් තුනම එකම ආකාරය් වීම මත රැසියානු හා ඇමරිකානු වැඩසටහන් වලට ජර්මානු බලපෑම කේසේ වී දැයි දැක ගත හැකිය.

‍"සෙම්යෝර්කා" නාමයෙන් හදුන්වනු ලැබූමෙම R7 රොකටටුව එතැන් පටන් ලෝකයේ පළමුවෙනියා වීමට පටන් ගති.



1957 දී ලොව ප්‍රථම චන්ද්‍රිකාව ස්පුට්නික් 1
1957 දීම ලැයිකා බැල්ල සහිත ස්පුට්නික් 2
1958 දී සඳට යැව් ප්‍රථම යානාව Luna 1
සිකුරු හා අඟහරු වෙත ප්‍රථම යානා යැවීම
1961 දී යුරි ගගාරින් අභ්‍යවකාශයට යාම

‍මෙපරිද්දෙන් තරඟය ප්‍රභලව පැවතෙද්දී ඇමරිකාවද ඊට දෙවෙනි වෙමින් කටයුතු කරන්නට වීම මත කොරොලෙව් සඳ තරණය සඳහා තවත් පියවරක් තබමින් N1 නම් අති ප්‍රඵභල රොකට්ටුව නිර්මාණයට අත ගැසීය.

නමුත් 1966 අද වැනි දිනකදී පිළිකාව සමඟ සටන් කරමින් ආසර්ථක ශල්‍යකර්මයක් හේතුවේන කොරෙලෙව් මිය යාමත් සමඟ සඳ ගමනේදී ප්‍රථමයා වීමේ රුසියානු සිහිනි බිඳ වැටිනි.

එහෙත් අද දක්වාම ඔහු ගේ මරණයෙන් වසර 54 ක් ගෙවුන් තැනදීත් රුසියාව තම ආදරනීය කොරලෛව්ගේ තාක්ෂණය භාවිතා කරමින් ලොව මෙතෙක් වැඩිම රොකට් ප්‍රමාණයක් ගුවන් ගත කර රජ්‍යය බවට පත්ව සිටී.


‍කොරාලෙව් ඔබ සෑබෑ දක්යෙෂකි.


සිංහලෙන් “සර්ගේයි කොරොලෙව්“ යනුවෙන් ලියා ඇති එකඳු වදනක් ගුගල් කර සොයා ගැනීමට මට නොහැකි විය.

Thursday, September 19, 2019

සරත් විමලසූරිය කොයි වගේද??

හෙඩ්න් එකේ කිව්ව වගේම මේ වෛද්‍යවරයා කොයි වගේදැයි දැන ගැනීමට අපට අවස්තාවක් උදා වී ඇත. බ්ලොගයක් අටවාගෙන ඒ කව්දැයි අපට කියාදෙන්නට මුල් පියවර තැබූ මේ නිරාගමිකයා බ්ලොගයෙන් බැහැරව බුකියට සමවැදී නොයෙකුත් පෙළහර පාන්නට විය. සීමිත වූ පාඨකයන් සිටිනා බ්ලොගය අතහැර ඔහුට නියම ස්ථානය වූ බුකිය තෝරා ගැනීම නිසා අසීමිත වු සමුහයක් ආමන්ත්‍රණය කිරීමේ හැකියාව ඔහුට ලැබිණි. ඉතා රසවත්ව සහ සත්ගන්නාසුළු අයුරින් සත්‍යයම පවසන මේ හිටපු නාවුක නිලධාරියා අවසන බොහෝ ප්‍රමාදවී හෝ (මේ නියම වෙලාවම වේ) තම කතාව ලෝකයටම කියන්නට සැරසේ.

අද හවස 3 ට උණවටුන කොමරන් බීච් ක්ලබ් හිදි පැවැත්වෙන "මම කොයි වගේද" කෘතිය ජනගත කිරීමේ අවස්තාවට මාගේ බ්ලොග් හිතවතාට උණුසුම් සුභ පැතුම් එක් කරමි. 


මෙලොව උපන් සියලුදෙනාටම කියන්නට කතාවක් තිබේ. මේ මගේ ජිවිතයේ සිදූවූ දේ වලින් කොටසකි. ජිවිතේ අවසන්භාගය රසවිඳිමින් සිටින මම...ලිවිය හැකිදේ පමණක් ලියා තබන්නට සිතුවෙමි. අම්බලන්ගොඩ දේවානන්දයේ සහ ධර්මාශෝකයේ ශිෂ්‍යයකු වශයෙන්ද,   ලියාපදිංචි වෛද්‍යවරයකු වශයෙන්ද...ඊලාම් යුධ සමයේ  නාවික හමුදා පර්යේෂණ අංශයේ නිලධාරීවරයකු වශයෙන්ද මාලැබූ අත්දැකීම් මේම පොතෙහි අඩංගු වෙයි...අනෙකුත් දේ...මගේ ෆේස්බුක් පිටුවේ මා ලියූ දේවල්ය. මෙය නවකතාවක් හෝ ජිවිත කතාවක් නොවේ...       
මම හැකිතරම් දුරට අනුනට කරදරයක් නොවී...අවශ්‍ය කෙනෙකුට උදව්කරමින්...මට උවමනා හැටියට ජිවත්වුනෙමි. මම කළේ...
මම ලිව්වේ මට හරියයි සිතෙන දේවල්ය. ඔබගේ මතය වෙනස්විය හැකිය...ඔබගේ සිතීමේ නිදහසට මම ගරුකරමි...
පොත පාඨකයන් වෙත පිරිනැමීම...
19 වෙනිදා සවස 3 ට  උණවටුන කොමරන් බීච් ක්ලබ්හිදී...
ඒ සඳහා මගේ ෆේස්බුක් මිතුරු මිතුරියන්ට... 
සෙනෙහසින් විවෘත ආරාධනා...
පොත් ප්‍රදර්ශණයෙන්ද (සයුර ප්‍රකාශකයෝ H233 කුටිය) ලබාදීමට අදහස් කරමි.

කෙලවෙන්නම රිප්‍රින්ට් වදීවා යන්න මාගේ එකම පැතුමයි!

Wednesday, April 24, 2019

ආ.ලේ. ගේ. හි. කා.!

තවුසෙල මොන මඟුල් බලනවද මන්දා? පහුගිය දවස් වල ශ්‍රී ලංකාවේ පත්තර වල ගියපු විස්තර බලල නැද්ද? නැත්නං බලාගන්නවා මේවා රියල් නිව්ස්.

සිර්රී ලකඩාදීප

ස්වාධින රාජයයක් වන ශ්‍රී ලංකා දේශ සීමාවට ආසන්නයේ පිහිටා ඇති තවත් ස්වාධීන රාජ්‍යයක් වන සැංග්‍රී-ලා රාජ්‍යයට මරාගෙන මැරෙන බෝම්බ ප්‍රහාරයක් එල්ල වේ. මේ ප්‍රහාරය නිසා ර්‍ශ්‍රී ලංකා දේශසීමාව හරහා සැංග්‍රිලා රටට ඇතුලු වූ විදේශිකයන් ඇතුලු විශාල පිරිසක් මිය ගිය බව පැවසේ. තවද එක්සත් ජාතීන්ගේ ප්‍රඥප්තියට ගරු කරමින් ශ්‍රි ලංකා රජය විසින් සැංග්‍රී-ලා රාජයයට අනුග්‍රහය දක්වමින් එම රාජ්‍යෙය් පිපිරිම් වලින් තුවාල ලැබු තුවාලකරුවන් තමා දේශසීමාව තුල පිහිටි ප්‍රධාන රෝහල් වලට ඇතුලත් කර ගැනීමටද කටයුතු කලේය. ශ්‍රි ලංකා රාජ්‍යෙය් ආරක්ෂක ලේකම් විසින් සඳහන් කර සිටියේ අසල්වැසි රාජයයන් හි සෛරීත්වයට අත පෙවිය නොහැකි වුවත් සැංග්‍රි-ලා වැනි සෛරී රාජ්‍ය තම ආරක්ෂාව තමන්ම සලසා ගත යුතු බවයි. එමෙන්ම සිරි ලංකාවේ ආරක්ෂක ඇමතිවරයා පවසා සිටියේ අසල්වැසි ස්වාධින රාජයයන් හි ත්‍රස්ත ක්‍රියා ශ්‍රී ලංකාවට තර්ජයනයක් නොවන බවයි.


රාජපක්ෂාභිවර්ධනා අතිරේඛය

ශ්‍රී ලංකාවට ආසන්න සහ ශ්‍රී ලංකා දේශසිමාට මායිම්ව පවතින ස්වාධින රාජ්‍ය කිහිපයක සිදු වූ ත්‍රස්වාදී බෝම්බ පිපිරීම් හේතුවෙන් පුද්ගලයන් 360 ක් පමණ මිය ගොස් ඇති බව වාර්තා වේ. අසල්වැසි රාජ්‍යයන් අනතුරට හා ආපදාවවට ලක්ව ඇති මේ අවස්ථාවේදී සාමාකාමී රාජයයක් ලෙස ශ්‍රී ලංකාව එම සියලු රාජයයන් හට ආරක්ෂාව, තුවාලකරු වන් සඳහා ප්‍රතිකාර සහ විදේශගත වන්නන් සඳහා තම ගුවන්තොටු පල භාවිතා කිරිමට අවසර දී ඇති බවත් ආරක්ෂක ලේකම් වරයා සඳහන් කරයි. ත්‍රස්තවාදී ප්‍රහාර එල්ල වී ඇති ස්වාධින රාජයයන් පිළිබඳ ලැයිස්තුවක් ආරක්ෂක ලේකම් හේමසිරි ප්‍රනාන්දු මහතා විසින් ඉදිරිපත් කර ඇත.

1. සැංග්‍රි- ලා සමාජවාදී ජනරජය
2. කිංස්බරි එක්සත් රාජධානීය
3. කොච්චිකඩේ වතිකානු රාජ්‍යය
4. කටුවපිටිය ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදී රාජ්‍යය
5. මඩකලපුව පලස්තීන රාජ්‍යය
6. සිනමන් ග්‍රෑන්ඩ් සමූහාණ්ඩුව

Friday, February 8, 2019

සියක් සිදුරු අයිඑස්එස් එකේ (Impacts on Columbus Module)

මහා විශාල විශ්වයත් එක්ක බැලුවම අභ්‍යාවකාශ මධ්‍යස්ථානය (ISS) කියන්නෙ හින්නි කිතර සයිස් එකක්. ඒත් අපේ පෘථිවියට ඇති වායු ගෝලීය ආරක්ෂවා නිසා අභයාවකාශයේ ඉතා වේගයෙන් සැරි සරන කුඩා ග්‍රාහක කැබිලි පොළව හා ඝඨ්ටනය වීමේ සම්බාවිතාවය ඉතා අඩුයි. නමුත් රික්තයක ඇති, වායුගෝලීය ආරක්ෂාවක් නැති, කොස්මික් කිරණ වලට නිරාවරණය වූ අන්තර්ජාතික අභයාවකාශ මධයස්ථානයට මොකද වෙන්නේ එතකොට. අපි නොදන්නවා උනාට කොයි තරං කුඩා ග්‍රාහක කැබලි වේගයෙන් එහා මෙහා යනවාද එහෙමත් නැත්නං අයිඑස්එස් ආසන්නයෙන් යනවාද එහෙමත් නැත්නං ඒකේ වදිනවාද?

මේ අයිඑස්එස් එකේ ඇති සියළු කොටස් චීනයට, ජපානයට, කැනඩාවට, රුසියාවට, ඇමරිකාවට හා යුරෝපා අභයාවකාශ ඒජන්සියට අයත් කොටස්. මේ සියළු මොඩියුල කොටස් ග්‍රාහක ඝඨ්ඨනයකට ඔරොත්තු දෙන ආකාරයට ආරක්ෂක ආවරණයක් සහිතවයි ස්ථානගත කරල තියෙන්නේ. අයිඑස්එස් එක සෑම විනාඩි 90 කට වරක්ම පෘථිවිය වටා භ්‍රමණය වන අතර එහි වේගය දල වශයෙන් පැයට කිලෝමීටර් 26000 ක්. ඒ එක්ක බලන කොට කුඩා ග්‍රාහක පවා පැයට කිලෝමීටර් දාස් ගාණක වේගයකින් තමා ගමන් කරන්නේ.

යුරෝපා අභ්‍යාවකාශ ඒජන්සිය විසින් අයිඑස්එස් එකට 2008 පෙබරවාරි මාසයේ සම්බන්ධ කරන ලද කොලොම්බස් මොඩුයුලයේ ග්‍රාගක ගැටීම සම්බන්ධ පරීක්ෂාවක් අවුරුදු දහකට විතර පස්සේදි 2018 සැප්තැම්බර් මාසයේදි සිදු කරා. එය සිදු කරේ අයිඑස්එස් එකේ ඇති කැනඩාම් 2 කියන රොබෝ අත විසින්. දන්නවනේ ඔය කෑම අරන් එන ඩ්‍රැගන් එක එහෙම අල්ලල අයිඑස්එස් එකට ගැට ගහන්නේ කැනඩාර්ම් එකෙන්. ඒක කියන කොට මතක් උනේ අයිඑස්එස් එකට කෑම අරන් ගියපු තවත් කැප්සියුලයක් වන Cygnus කැප්සියුලය අද කැනඩාර්ම් එක විසින් අයිඑස්එස් එකෙන් මුදා හැරීම සිදු කරනවා.

ඒ පරීක්ෂාවේදි තහවුරු වී තියෙනවා කොලොම්බස් මොඩුයලයට සියයකට අධික කුඩා ග්‍රාහක හෝ අභ්‍යාවකාශයානා අබලි කොටස් වැදී ඇති බව. මිලීමීටරයකට අඩු මෙම කුඩා ග්‍රාකක වැදීම නිසා මතුව ඇති කුඩා පැල්ලම් පැහැදිලිව දැක ගන්න පුලුවන් පින්තුරයක් පහතින් ඇති. ඒ වගේම ඔයිට වඩා විශාල ප්‍රමාණයේ ග්‍රහක කොටස් වැදුනොත් සමාර විට හානියක් වෙන්නත් පුලුවන්. නොසලකා හැරිය හැකි තරමේ ග්‍රාහක කොටසක් 2016 දී මෙහි ඇති කියුබෝලා මොඩියුලයේ වීදුරුවක් මත වැදීම නිසා මිලිමීටර් 7 ක විතර පැල්මක් ඇති කරල තියෙනවා.

ඒ අනුව බලන කොට ග්‍රාහක ඝට්ඨන ආරක්ෂක පලිහ ඉතා සාර්ථකව ඒවාට මුහුණ දෙනවා. මේ ආරක්ෂක විධිවිධාන එක එක ආකාරයෙන් ක්‍රියාත්මක වෙනවා. ගමන් කරන වේගය අනුව මොඩියුල පිහිටා ඇති අකාරය, යමක් මොඩුයිලයක වැදුන විට එය පුපුරා කුඩා කොටස් වලට කැඩී යා හැකි ආකාරයට ආරක්ෂක ආවරණය සකස් කර තිබීම වගේ නොයෙකුත් ආරක්ෂක විධිවිධාන මේ ග්‍රාහක වැදිම නිසා සිදු වන හානිය වලක්වන්නට යොදල තියෙනවා. අයිඑස්එස් එකේ රැදී සිටින ගගනගාමීන්ගේ හා මධ්‍යස්ථානයේ අාරක්ෂාව සම්බන්ධව ඉංජිනේරුවන්ට තව දුරටත් කරුණ විශ්ලේෂණය කරන්න මේ හොද අවස්ථාවක්.
https://www.facebook.com/deshaka.ya.75/posts/249154892661833

 Cupola Module
 International Space Station (ISS)
 7mm crack on the glass of Kupola Module
 Small craters
Time-lapse video of Canadarm 2 undergo checkings on Colombus Module

Saturday, February 2, 2019

නාසා විනාසාස් (NASA Disasters)

අභ්‍යාවකාශය ජය ගැනීමට දරණ ලද ප්‍රයත්නයේදී අහිමි වූ තම විරුවන් සමරමින් නාසා ආයතනය සෑම වසරකම අවසන් බ්‍රහස්පතින්දා දිනයේදී සැමරුම් උත්සවයක් පැවැත්වුවත් මේ වසරේදී එය පෙබරවාරි 7 දක්වා කල් ගියේ ට්‍රම්පච්චිගේ හිතුවක්කාර වැඩ හින්දයි.


‍මෙම සැමරුමේදී ප්‍රධාන වශයෙන් සිහිපත් කෙරෙන අවස්ථා තුනක් තියෙනවා. ඇමරිකානු ඉතිහාසයේ නාසා විනාශයන් සිදුව ඇති දිනයන් ගැන පොඩි ඉඟියක් මෙයින් ලැබෙනවා.


අැපලෝ 1 මෙහෙයුම

ඇමරිකානුවකු සඳ මතට ගොඩබැසීම සඳහා ලහි ලහියේ වැඩ කටයුතු කරද්දි රුසියාවත් ඊට නොදෙවෙනි ලෙස රුසියානුවෙකු මුලින්ම සඳට පා තැබීමට අවශ්‍ය කටයුතු කරමින් හිටියා. මේ තරඟය ඉතා අමිහිරි වේදනාත්මක් තරඟයක්. ඇමරිකාවට වඩා රුසියාව ඒකෙන් වේදනාවට පත් උනත් සමහර සිද්ධි, ජීවිත හානි තවමත් ලෝකයෙන් වහන් වෙලා තියේ කියල හිතෙනවා.

ඒ අනුව ඇමරිකානු පළමු ගගනගාමීන් කණ්ඩායම සඳට රැගෙන යාමේ මෙහෙයුම Apollo 1 මෙහෙයුමයි. ඊට අදාළ පෙරහුරු පරීක්ෂණයට මුහුණ දී සිටි ගගනගාමීන් තිදෙනා කැප්සියුලය ඇතුලේ විදුලි පරිපථ වල හටගත් දෝෂයක් හේතුවෙන් මතු වූ ගිනිපුලිගු හේතුවෙන් ඇතුලත ගිනි ගැනීමෙන් මිය ගියා. ඔක්සිජන් පමණක් තිබු කුටීරය තුල ක්ෂණයකින් ගින්න පැතිරී යාම නිසා සීල් කරන ලද කව්ලු විවෘත කිරීමට ප්‍රථම ඔවුන් පිලිස්සී මිය ගොසින් තිබුනා. එසේ මිය ගියේ Virgil(Gus) Grism, Edward White II සහ Roger Chaffee යන ගගනගාමීන් තිදෙනායි. නිල වශයෙන් චන්ද්‍ර ගවේෂණ මෙහෙයුමට මාසයක් ඉතිරිව තිබියදීයි මේ සිද්ධිය උනේ. අන්න ඒ හේතුව නිසා තමා නීල් ආම්ස්ට්‍රෝන් සහ එඩ්වින් ඕලඩ්‍රින්ට මුලින්ම සඳ මත පා තබන්න අවස්ථාව ලැබුනේ. ඒ සිද්ධීය රයන් ගොස්ලින් රඟපාන First Man ෆිල්ම් එකේ ලස්සනට නිරූපණය වෙලා තියෙනවා. 


ගිනි ගැනීමට ලක් වූ කැප්සියුලය 

ගස් ග්‍රිස්ම්, එඩ්වඩ් වයිට් සහ රොජර් චෆී

මේ විනාශය සිදු උනේ 1967 ජනවාරි 27


චැලෙන්ජර් ඛේදවාචකය


තම දහවෙනි මෙහෙයුම ලෙස චැලෙන්ජර් යානය නාසා ගගනගාමීන් පස් දෙනෙකු, විශේෂඥයකු සහ දහස් ගණනක් අතරින් අභ්‍යාවකාශගත වීමට තෝරා ගත් ප්‍රථම සිවිල් පුද්ලගලයා වශයෙන් ගුරුවරියකද මෙම ගමනට ඇතුලත් උනා. රොකට්ටුව ගුවන් ගත වී තත්පර 73 කදී යානයේ බාහිර ඉන්ධන ටැංකියක සිදු වූ දෝෂයක් හේතුවෙන් යානය පුපුරා ගිය අතර, ඒ වන විටත් හදිසි තත්ත්වයකදී මිනිසුන් බේරාගැනීම සඳහා වැඩ පිළිවෙළක් නාසා ආයතනය සතුව නොතිබීම හෝ ඒ ගැන සැළකිල්ලක් නොදැක්වීම නිසා එහි ගමන්ගත් හත් දෙනාම ජීවිතක්ෂයට පත් උනා. මේ සිද්ධියෙන් පසුව නාසා ආයතනයට විවිධ චෝදනා එල්ල වූ අතර, ඒ හේතුවෙන් ආරක්ෂක විධි විධාන වැඩි දියුණු කිරීමට ඔවුන් පියවර ගත්තා. 

 චැලෙන්ජර් පුපුරායාම

චැලෙන්ජර් යානයේ සිටි ගගනගාමීන්

එය එසේ වුවත් 2003 දී කොලම්බියා ෂටලය නැවත පැමිණීමේදී සිදුවූ විනාශය නිසා නාසා ආයතනය නැවතත් පසුබෑමකට ලක් උනා. ඒ අනුව ඇමරිකානු පොළව මත සිට ගගනගාමියෙකු අභයාවකාශයට යැවීම වසර දහසයක් පමණ සිට සිදු වන්නේ නැහැ. දැනට ස්පේස්එක්ස් සහ බෝයින් යන සමාගම් නාසා ආයතනය සමඟ එක්ව ඒ සඳහා අවශ්‍ය කැප්සියුල් නිර්මාණය කර, ගගනගාමීන් තෝරාගෙන තියෙනවා. විශේෂ සිදුවීමක් සිදු නොවුනොත් පළමු පුහුණු ගමන (ගගනගාමීන් සමඟ) මේ වසර අවසානය වන විට සිදු කිරීමටත් නියමිතයි.


චැලෙන්ජර් අනතුර සිදු වූයේ 1986 ජනවාරි 28

කොලම්බියා ෂටලය විනාශ වීම

අන්තර්ජාතික අභ්‍යවකාශ මධ්‍යස්ථානයේ රැදී සිටි හත් දෙනෙකුගෙන් යුත් නාසා ගගනගාමීන් දින 16 කට පසු නැවත පෘථිවිය වෙත පැමිණිමේදී ගොඩබෑමට විනාඩි 15 ක් ඉතිරිව තිබියදි ෂටලය වායුගෝලය තුලදී දැවී යාම නිසා එම ගගනගාමීන් හත් දෙනාම මිය ගියා. 
 කොලම්බියා යානය වායුගෝලයට ඇතුල් වීමේදි පුපුරා යාම

කොලම්බියා යානයේ සිටි ගගනගාමින්

ඒකට හේතුව විදියට අඳුරගෙන තිබුනේ ගුවන් ගත වීමේදී රොකට්ටුවේ බාහිර ඉන්ධන ටැංකියක තිබූ ෆෝම් කොටසක් කොලම්බියා ෂටලයේ තාප පරිවාරක පෝසිලේන් කොටසක වැදී එහි සිදුරක් ඇති කිරීමත් එය නිසි ලෙස නිරී්ක්ෂණය නොවීමත්. මේ සම්බන්ධව වීඩියෝ අධ්‍යයනය කිරීමේදි ෆෝම් කැබැල්ල ෂටලයේ වදින අයුරු දැක ඒ සම්බන්ධව විවිධ සාකච්ඡා වට තිබීමෙන් අනතුරුව නාසා ආයතනය තීරණය කරනවා ඒ ඝට්ඨනය මඟින් ෂටලයට හානියක් සිදුව නොමැති බව. ඒ අනුවයි නැවත පැමිණීම සඳහා විධානය ලබා දෙන්නේ. නමුත් සියල්ල කනපිට හරවමින් වායුගෝලයට ඇතුල් වීමත් සමඟ ෂටලයේ ඉලෙක්ට්‍රොනික සංවේදක එකින් එක අක්‍රිය වීමට පටන් ගැනීමත් සමඟ යම් අනතුරක් අත ළග පවතින බව නාසා නිලධාරින් දැන සිටියත් එය වැළැක්වීමට කිසිදු අවස්ථාවක් ඔවුන් සතු උනේ නැහැ. ඒ අනුව කාන්දු වූ තාපය හේතුවෙන් ෂටලය විනාශ වී ගගනගාමීන් හත් දෙනාම මිය ගියා. මෙන්න මේ අත්දැකීම් නිසා තමා ඇමරිකාව තවමත් ඇමරිකානු යානයකින් තම ගගනගාමීන් ඇමරිකානු පොළවේ සිට ගුවනට යැවීම ප්‍රමාද කරන්නේ. සියළු පද්ධතින් වල 100% ආරක්ෂාව තහවුරු වන තෙක් ඔවුන් ඒ සම්බන්ධව ඉක්මන් වන්නේ නැහැ.
කොලම්බියා ෂටලය විනාශ උනේ 2003 පෙබරවාරි 1

දින කිහිපය ගැන සලකලා බැලුවා නාසා ආයතනයට අවාසනාවන්තම සතියක කාලය තමා ජනවාරි අන්තිම සතිය.

මීට වඩා දැඩි තීරණ මත ක්‍රියාත්මක වූ රුසියානු අභ්‍යාවකාශ ව්‍යාපෘතින් හිදි මිය ගිය ප්‍රමාණය මතභේදාත්මකයි. සමහර සිද්ධී තවමත් අනාවරණය වී නැහැ. රුසියානු අභයාවකාශ වැඩසටහන යටතේ මිය ගිය ගගනගාමීන් ගැන පසුව කතා කරමු.