ශබ්ද හා ගන්ධ රස

සීත කළ කාමරයේ මේස බදාගත් කිහිප දෙනෙකු සිටින්නේ තමන්ට පැවරුනු රාජකාරි වල නිරත වෙමිනි. එහෙත් යම් කිසිවෙකු වීදුරු දොරෙන් ඇතුලට පැමිනේන්නේ නම් ක්රාස් යන හඩින් කවදාවත් හදන්න බැරි දොර ඇරෙයි. එවිට සියල්ලෝම ඇස් උස්සා ඒ දෙස බලති. එවැනි විශේෂයක් නොවන්නට අනිත් කිසිදු දෙයක් ගැන අවධානයක් නොමැතිව එක සීරුවට තමන්ට පැවරුණු කටයුතු ප්‍රමාණය හැකි අයුරින් ඉටු කරයි.

යම් කිසි දෙයක් සාකච්ඡා කිරීම සදහා ප්‍රධානියාගේ කුඩා කාමරයට රැස් වූ මේ පිරිස ගණනින් හයක් විය. එහෙත් තදබදයෙන් පිරුණු කාමරය පුරාම පැතිර පැවතියේ එකම ගුප්ත නිහඩ බවකි. තත්පර ගණනකින් වචනයක් දෙකක් කතා කරන ප්‍රධානිය අනෙක් සෑම විටම තමන් අතේ වූ ගොනු කිහිපය මාරු කරමින් පරික්ෂා කරමින් සිටී. ඒ අතර අනෙකුත් පස් දෙනා ගොනු දෙසද, ප්‍රධානියා දෙසද ඇස් යොමු කරමින් නිහඩව හා නිසලව සිටිති. 

මේ සියළු කාරණා එක් ආකාරයකට සිදු වුවද, එක් අයෙකු තරමක් වික්ෂිප්ත ව හා පීඩාවකින් සිටගෙන සිටින බවක් නිරික්ෂණය කළ හැක. ප්‍රධානියාගේ කාමරයේ ඇති වායුසමීකරණ යන්ත්‍රය ඉතා හොදින් ක්‍රියාකරන බව එහි ඇති දැඩි සීතෙන්ම පසක් වේ. එහෙත් අප කතා නායකයා එවැනි සීතලක් හේතුවෙන් අපහසුතාවකට පත්ව ඇති බව කිව යුතුමය. ඔහු විටින් විට ඇඹරෙමින්, හැකිලෙමින් ඉතා නොඉවසිල්ලෙන් බලා සිටී. අත් හා පා යම්තම් චලනය වන ආකාරයක් ද දිස් වේ. තරමක් වෙලා පැවති මෙම තත්වය එක් සැනෙකින් පහවී ඔහු නැවත අනෙක් අය මෙන්ම අවධානය යොමු කරගෙන සිටී. එහෙත් කිසිඳු බාධාකාරි ශබ්දයක් කාමරය තුල කිසිම අයුරකින් නොතිබූ බව විශ්වාසය.

සිටගෙන සිටි අයෙකුගේ මුහුණ එසවේ. එවිටම ඔහු නහය සුළු වශයෙන් කසන්නට පටන් ගත්තේය. එසැනින්ම අනෙක් අයෙක්ද හිස ඔසවා බලා නැවත අවධානය ඒ වෙත යොමු කළ අතර, අනෙක් අයද හිස ඔසවා බලා නහය සුළුවෙන් කසා වට පිට හෙමීට බලමින් පසුවේ. මෙම තත්වය සොරෙන් බලා සිටි අප කතා නායකයාද ඒ ආකාරයෙන්ම හිස ඔසවා තරමක් හිස ඇල කර නහය කසන්නට ගෙන නැවත පුරුදු සෙයියාවටම වැටී ඇත. ඒ අතරේ ප්‍රධානියාගේ නහයද කසන්නට විය. ඔහු නම් නහය සුළු මොහොතක් වසා සිටියා යැයි සැක නැතිවම කිව හැක. කාමරයේ සිටි සියළු දෙනාම අපහසුවෙන් සිටින අතර තුර ප්‍රධානියා වහාම ඒ සාකච්ඡාව හමාර කොට පිටව යන ලෙස අනෙක් අයට සන් කලේ, කාර්යාලීය සීනුවද නාද කරමිනි.

සැනෙකින් එතැනට පැමිණ කාර්යාල සේවකයා විසින් ගරු කටයුතු ඇතිව අවශ්‍යතාවය විමසන ලදි.

“අයිසේ... ඒසි එක වහල මේ ජනෙල් ටික ඇරල තියනවා ටික වෙලාවක්... දොරේ යතුර දාලා තියන්න මම එළියට යනවා පැයකට“

******************************************************

මනාලයා හා මනාලිය පෝරු මස්තකයට ගොඩ නැංවීමට තම දකුණු පය තබන්නේ තමන්ගේ මාමා කෙනෙකු සමගිනි. ඒ දෙස මන්දස්මියෙන් යුතුව දෙමාපියන් සහෝදර සහෝදරියන් ඇතුළු සැවොම බලා සිටි. පෝරු මස්තකයට ගොඩ වීමට ආසන්න වීම හේතුවෙන් වැඩිහිටියෙකුගේ උපදෙස් පරිදි ඩීජේ සංගීත කණ්ඩායම එක් වරම බලරහිත කරන ලදි. සියළු කටයුතු සුදානම්ය. ඔව් ලන්ඩන් වලට ඉන්නා ඇල්බට් අංකල්ට කියා වැස්ටර්න් යුනියන් කරගන්න අවශ්‍ය නැත. මුදු දෙක ද ඇත. අනෙක් සියළු සකලවිධ කලමනාද, සුදානම් බවට සැක හැර දැනගත් ස්ත්‍රොතකරු සිය වැඩ කටයුතු ආරම්භ කිරීමට සුදානම් විය.

පෝරුව දෙසට විදුලි එළි එල්ල කර, හොම්බ දිග කැමරා මානාගෙන එක් අයෙක් බලා සිටින අතර, වීඩියෝ කැමරාවක්ද ගෙන තවත් අයෙක් සුදානම් ව සිටි. පෝරුව මත ප්‍රේමාන්විතව සිටින මනාල යුවල දුටු මතින්, දෙමාපියන්ගේ නෙතඟ සතුටු කඳුළු ඉහිරෙන බව දැක ගන්නට හැක. දඩබ්බර සොහොයුරන් ඒ බව නොහැගෙන්නට කොණ්ඩය පුරා ජෙල් අතුරා ඉතා ප්‍රසන්න ලීලාවෙන් හා කීරරු සෙයියාවෙන් එදෙස බලා සිටි. ඉතා දුර බැහැර සිටි පැමිණියද, තවමත් කිසිඳු අහරක් කුසට නොවැටුනු නෑසියන්ද පෝරුවට ඉතා ආසන්නව මේ දෙස බලා සිටී. තවත් පැත්තකින් ජය මංගල ගාථා ගායනා කරණ අපුර්වි ඔමායා මෙන් හැද පැළද ගත් කුඩා දරුවන් කිහිප දෙනෙකුද පෝලිමට සිට ගෙන සිටි. වටපිටාව වචනයේ පරිසමාප්ත අර්ථයෙන්ම සම්ප්‍රදායික වූ විවාහ පිළිවෙත් ඉටු කිරීමට බැතියෙන් සැරසී සිටින වගක් පෙනෙන්නට ඇත.

ස්ත්‍රෝතකරු හට පවරා ඇති බලය පරිදි මේ කටයුතු ආරම්භ කිරීම සදහා පරිසරය දැඩි නිහඩ බවකින් වෙලෙද්දි ඔහු දෙවරක් පමණ උගුරේ රැල් බුරුල් හැර තවත් තත්පර ගණනක් නිහඩව සිටින්නට වූයේ කටට අවශ්‍ය ඛේට ප්‍රමාණය උත්පාදනය කිරීමට විය යුතුය. ඒ අතර පෝරුව පිටුපසින් මනාලියගේ පැත්තෙන් ඇසුන ශබ්දය ඉදිකටුවක් වැටුනද හොදින් ඇසෙනා වටපිටාවක් තුල, වෙඩි තැබීමක ශබ්දයක් තරම්ම ප්‍රභල විය.

“පටපට... පට.. පට.. පුහ්..“

තමන්ගේ නාසයන් වසාගෙන සියළු දෙනාම ඉතා අපහසුවෙන් බිම බලාගෙන සිටින්නට විය. පසු පසට වෙන්නට සිටිය අය ඒ අතර සෝපාහාසව සිනාසෙන ආකාරයක්ද දිස් විය. කෙසේ වෙතත් නාසයන් සන්තර්පනය කළ හැකි කිසිවක් එහිදී වාතයට මුසු නොවුන බව විශ්වාසයෙන්ම කිව හැක.

******************************************************

“අම්මේ... මේ ලොකු අම්මත් එක්ක බෑ“

“ඇයි මොකද.. මේ කරදරේ“

“අම්මේ.. ලොකු අම්මා මහ සද්දෙන් හචිං යවනවා.. පාරේ මිනිස්සුත් බලනවා“

ඉදිරිපස දොර ගාව සිට මා කෑගහන්නේ මිදුලේ ඈතින් පැළ කිහිපයක සාත්තුවක යෙදී සිටින අම්මාටය. ලොකු අම්මා ඉස්තෝප්පුවේ ලී පුටුවක වාඩි වී සිටී. මහා ශබ්දයකින් යුතුව “හෑස්සා“ කියා පිට කරන ලද කිඹුහුමේ ශබ්දය හුවක ශබ්දයටත් වඩා වැඩි බව මා අත් වින්දෙමි. එහි ඇති දෝංකාරය නිවස ඉදිරිපසින්ම ඇති තාර පාරේ ගමන් ගන්නන් එක් වරම භීතියකට පත් කරනට සමත් වෙයි. සමහර අවස්ථා වල තාර පාරට අඩි කිහිපයක් එහායින් ඇති දුම්රිය මාර්ගයේ ගමන් ගන්නා අයද පය පැටලී වැටෙන්නට යනු මා දැක ඇත. ඒ අන්කිසිවක් නිසා නොව ලොකු අම්මාගේ මේඝ ඝර්ජනාව පිට වූ කල, තාලයකට කොටං උඩ තබන පයද භීතියට පත් වන හෙයිනි. වරකට ඒ ආකාරයෙන් අධි තාරතාවයෙන් යුත් කිඹිහුම් තුන හතරක් හෝ පිට වන අතර, ඒ අවස්ථාවේදි ලොකු අම්මාගේ මුහුණ බාගෙට ඉඳුනු ජම්බු ගෙඩියක් මෙන් රත් පැහැ ගැන්වෙනු මා දැක ඇත. අප කොපමණ අවලාද කියුවද ඇය නොවේ එය නැවැත්වූයේ. නැතහොත් එය ඇයගේ පාලනයෙන් තොර ක්‍රියාවක් විය යුතුය.

“නිකං උඹ මීට කලින් දැකල නෑ වගේ නේ කෑමුර දෙන්නේ. හිටහං කෑ නොගහ“

“අම්මේ ඒ සද්දෙට අර රේල් පාරේ ගිය ඇන්ටිත් වැටෙන්න ගියා“

“හොහ්. හොහ්. ඇයි එහෙනං අර බයිසිකලේ දාලා දිව්වේ එක දවසක් මිනිහෙක්. උඹට මතක නැතෙයි.“ අම්මා මගෙන් ඇසු ප්‍රශ්නයට අදාළ සිද්ධියද හොද හැටි මතකය. පාපැදියෙන් සෙමින් යමින් සිටි වයසක උන්දෑ කෙනෙකු එක් වරම ඇද හැළුනු “හෑස්සා“ එකට බිය වී බයිසිකලයද බිම දමා පාර අයිනට වූ සිද්ධියේදි ඔහු බයබිරාන්ත වී තත්පර ගානක් සිටි අයුරු තවමත් ඒ අයුරින්ම මතකෙට නැගේ.

“අම්මේ මෙන්න තව එකක් යවන්න හදන්නේ“

“උඹ නිකං හිටපං මම දැං ගහනවා උඹට“

“අනේ අම්මේ ඔන්න යැව්වා... “ මම කන් දෙක තද කර වසාගනිමින්ම අම්මාට කෑගසාගෙන පඩිපෙළේ වාඩි වී මුහුණ කකුල් දෙක අතර හොවා ගත්තෙමි.

“උඹලෑ ලොකු අම්මා ඕක හෑස් ගාලා යැව්වට කමක් නෑ.. අර පට පට ගාලා වෙඩි තියල කුනු ගඳකුත් විසි කරන කොට තමා ඉවසන්න බැරි.“