දන්සැල් බත්!!

“මොකක්ද ඕයි කරන්නේ.. අහකට වෙයන්.. පිස්සා“

මහ හයියෙන් ඇසුන මේ ගෝරනාඩුවට බිම වාඩි වී යම් දෙයක් අහුලමින් හුන් සුගතපාලගේ මවිල් කෙලින් වී ගියේය. ඔහු සිටියේ කිසිවක්ම නෑසෙන නිහඬ මානසිකත්වයකිනි. එක් වරම පතිත වූ මරාලයක් පරිද්දෙන් සෙන හඩ නැගුවේ කව්රුන්දැයි ඔහු සැලෙන හදින් යුතුව හිස හරවා බැලුවේය.

දන්සැලේ කප්පරක් වැඩ කළ, රතු ටී ෂර්ට් එකකින් සැරසීගත් පැනමා තෝප්පියක් පැළද, බාගෙට බාන ලද රැවුලෙන් යුත් ඔහුව සුගතපාල අද දිනය තුල දෑතේ ඇඟිලි ගානටත් වඩා දැක ඇත. සුදානම් වෙමින් පවතින මහා කර්තව්‍යයක විශාල බරක් ඇද්දේ මොහු බව දවස පුරාම විමසිල්ලෙන් සිටි සුගතපාලට නොරහසකි. ඒ අනුව මේ ස්ථානයේ තමන්ට වඩා කෙරුම්කාරයෙකු සිටින වගත් හේ තමාට තර්ජනාංගුලියක් එල්ල කර ඇති බවත් දැන ගත් සුගතපාල බියෙන් ගැහෙමින් හෙමින් සැරේ තම දෙපා දිග අරිමින් නැගිටින්නට විය.

“මොකක්ද මනුස්සයෝ කරන්නේ.. තමුසෙට පිස්සුද හැබෑට මේ අමුහාල් ඇහිදින්න“

“මම මේ... මේ...“

“හරි හරි.. දැං යනවා ආයි පස් පාගන්නෑ මේ හරියේ හරිද? මට දැකල පුරුදුයි කොයි හරියෙද ගෙවල්“

“නෑ නෑ මහත්තයෝ මං මෙහෙ නෙමෙයි.. මං දුර“ කටට ආ බොරුව විගසින් ඇද බෑ සුගතපාල අඩියට දෙකට තද හුස්මක් ගනිමින් එතැනින් දිව ගියේ කරන්න ගිය වැඩයටත් වඩා තමන්ගේ අනන්‍යතාවය හෙලිවේයැයි යන උපන් ලැජ්ජාවෙනි.

“සනී මහත්තයා මොකක්ද කේස් එක“ එතැනට පැමිණි අයෙකු විමසන අයුරු තමන්ගේ පිටුපසින් ඇසුනද නැවත හැරීමක් නැතිවම සුගතපාල දුවන්නට විය.

“නෑ තෝමස්.. අර මිනිහා දැං අපි වීසි කරපු අමු හාල් ටික ඇහිද ඇහිද හිටියේ. මොකටද අප්පා මේ බල්ලොත් නොකන බත් ඇට ඇහිදින්නේ. එක්කෝ ඌට පිස්සු ඇති.“

“වෙන්න ඇති මහත්තයෝ. මේවයේ පිස්සෝ, මෝඩයෝ වැහිවැහැලා. ඔන්න බලන්න මේ පාර නං දන්සැලේ වැඩේ ලස්සනට කෙරෙයි. ආයි මොනා අහන්නද සනී මහත්තයල ඉන්න කොට“

“හැක් හැක්.. ඒකනේ බං.. මේ උදේ පාන්දර බලහං අර බුරු කුක් කාරයා කරපු වැඩේ. හාල් කිලෝ 25 ක්ම ඉවරයි බං. මං ඌට දෙසා බෑවා උගේ හම ගැලවෙන්නම. අපරාදේ නේ බං. මූට තිබ්බේ උණු වතුර දාන්න නේ බතට. ඒකවත් දන්නැති හරකෙක්.“

“ඇයි මහත්තයෝ අපි උනත් ගෙදර බත් මුට්ටිය පැහිල නැත්නං ගොජ ගොජ ගාල නටන උනු වතුර ටිකක් දාලා ටිකක් රත් උනාම ගානට එන බව දන්න එකේ.. මුං කුක්ලද මහත්තයෝ. ඔය අර බඩවැටියේ නිමලා ගෙනාපු එකා නේද“

“ඔව් ඔව් නිමල් එක්ක ආපු බාස් තමා. තමුසේ දන්නවද මිනිහව“

“සනී මහත්තයට මතකද අර දැල්කඩ තිබ්බ සොන්නාදර හාමුදුරුවන්ගේ දන්සැල??“

“ඔව් අර ගිය පාර මහ ගිනිවිජුජුම්බරයක් උනේ“

“ආන්න හරි.. මේ යකා තමා ඒකේ උයල තියෙන්නේ“

“හැබෑට.. මං දන්නෑ නෙව බං ඒක“

“මහත්තයට කියන්න. මූ රෑ හොද එකෙන් ගහල, පැයක් විතර නිදාගෙන වැඩේ පටන් අරගෙන තනියම බත් මුට්ටි තුනම තියලා.. එතන කිලෝ 75 ක් ලු. මේකා බත අංඤකොරොස් කරන් තියෙන්නේ ඇල් වතුරෙන් බත හදන්න ගිහිල්ලා.“

“අම්මප බං. මේකව දැම්ම එලවල දාන්න ඕන.. ඔය මහ බත් මුට්ටි හදද්දි ඉස්සෙල්ලම වතුර එක නටවල පස්සේ නෙව හාල් ටික දාන්නේ. යමං බලන්න. දැං ඕකා අනිත් බත ගහනවද මන්දා.. ඉවරයි බං එහෙම උනොත්“

පාරේ හති හලමින් උදේ පාන්දර දිව ගිය සුගතපාල පසුපස බල්ලන් කීප දෙනෙකු බුරාගෙන පැමිණියද, මහ හයියෙන් දෙසාබාන ලද කුනුහරුප වැලකට අසුවී උන් පසු බා ගියහ. දන්සැලේ බල්බ් වැල් නොපෙනන මානයකට දිව ගිය සුගතපාල පාර අයිනේ තිබූ කළු ගලක් උඩ ඇන තියාන, තමන්වම සමනය කරගන්නට විය. ඔහුගේ හුස්ම ගැනීමේ රිද්මය විනාඩි කිහිපයක් ගත වන තෙක්ම නිසියාකාරව තබා ගන්නට නොහැකි වුයේ බැරි වීමකින් හෝ දන්සැලේ කව්රුන් හෝ තමා කව්දැයි බලන්නට එන්නේ දැයි ඔහු තුල සැකයක් තිබූ බැවිනි.

ඊයේ රාත්තිරියේ නන්දාවතී ලුණුවිල කොළ මැල්ලුමක් රත් කොට බලෙන් මෙන් පොඩි උන් දෙන්නාට ගිල්ලන අයුරු දුටු සුගතපාලට තමාගේ කටේ කෙල ටිකවත් ගිල ගන්නට නොහැකි වූ අයුරු තරු එළිය අතරින් සිහිපත් වී නැවත උගුර වේලී ගියාක් මෙන් සුගතපාලට දැනෙන්ට විය. තමා සහ නන්දාවති මේ විදින්නේ ජීවිතයේ එපාම කරපු කාලය බව සුගතපාලට ස්ථිරය. එවැනි කාලයක් මෙතුවක් කාලෙකට පැමිණ නොමැති බව ඔහු සිහිපත් කරන්නේ, කැපුවත් කොළ දේශපාලනය උදෙසාම ඡන්දය දුන් අයෙකු වන නිසාය. අම්ම මුත්ත කිව්වත් වෙන පාටකට නොහැරුනු සුගතෙට ඡන්දය දුන් අයගෙන් හෝ කවදාවත් සහනයක් නොලැබිණි. 

මනාපේ ගිඟාකමින් ගෙයින් ගෙට ගිය සමරක්කොඩි මන්ත්‍රීතුමා තම ගෙයි සිමෙන්ති නොදැමු මැටි පොළව දැක සිමෙන්ති දමාගැනීම සදහා තමන්ගේ පොකැට් එකෙන්ම සල්ලි දෙන බව පවසා සිටි අයුරු මතක් වූ ඔහුට එදා තමාගේ නෙතින් වැටුනු කදුළු බිදු ගැන දුක් විය. තවත් කදුලක් දැන් ඔහුගේ දෙකොපුල හරහා ගලන්නට වන්නේ වල හැගුණු මැටි පොළව සිහි වීමෙනි. මොනා උනත් ප්‍රේමදාස උන්නැහේගේ කාලයේ අල බතලයක් හෝ තම්බාගෙන කන්නට හැකියාවක් තිබු බව කියා, තවමත් මහ සෙනගක් ඉදිරියේ වුවද සාධුකාර දී පේමදාස උන්නැහෙට පිං දෙන්නට සුගතපාල පසු නොබායි. 

ජීවිතයේ හැටි එහෙමය. සුගතපාලගේ කුලී වැඩ කෙරුවාවද දැං කරන්නට බැරිය. වසර දෙකක් තිස්සේ එක දිගට පැය දෙකක් වැඩ කරන්නට පවා නොහැකි කාස ගතිය දවසේ පඩිය ගන්නට ප්‍රමාණවත් නොවීය. මේ හේතුවෙන් පැයකට විනාඩි පහ දහය හති හලන මිනිහෙකුගෙන් වැඩක් අරන් කුමටදැයි කල්පනා කළ ගම් වැසියන් සුගතපාල ප්‍රතික්ෂේප කළහ. ඒ මිනිස්සුන්ට අවැසි වුයේ උදේ අටේ සිට හුස්මක් වත් නොගෙන වැඩ කරන යකඩයෙක් පමණි. විනාඩියකට හෝ මහන්සි ඇරීම යකඩයාගේ සිරිතක් නොවන බව දන්නා ඒ අය තත්පරයක් ගානේ කුලීකරුවා දිහා ඇස් නොසොල්වා බලා සිටී. ඇගපතේ මස් පිඩු කොයි තරම් කෑ ගැවද සුගතපාල එක දිගට පැය දෙකක් වැඩ කරන්නට ගත් වැය, අයක් නම් නොවීය. සමහර දින වල වරුවක් වත් වැඩ කරන්නට නොදී තමා එළවාගත් බව මතක් වන විට සුගතපාලගේ මස් දඩු රත් වෙයි. කිසිදු හව්හරණක් නැති පොඩි උන් දෙන්නා ගැන සිතන සුගතපාල ට පිහිට වීමට මිනිසුන් නොසිටියහ.

තමා මහ රාත්තිරියේ සිටම බලා සිටියේ දන්සැලේ කුමක් හෝ වැඩකට ඉදිරිපත් වීමට බව සුගතපාල හොද හැටි දැන සිටියේය එහෙත් ඔහුගේ මලානික කම දන්සැල් භූමිය ඇතුලට ඔහුව පිටත් කර යැව්වේ නැත. එසේද නොවේ. තවත් තැනකින් එළවා දැමීමට ඔහු නොකැමති වූ සේය. පැය දෙකක් වත් කය වෙහෙසා වැඩක් පලක් කළ නොහැකි බත් බැලයෙක්ගෙන් ඇති පලය කුමක්දැයි ඇසීම අනිවාර්ය බව දන්නා සුගතපාල ඒ දිහාවට නොගොස් ඈත සිට උනන්දුවෙන් ඒ දිහා බලා සිටියේය. එහෙත් ඉරු උදා වන තෙක්ම තමා ගැන නොතැකූ අය ගණන් කිරීමට පවා සුගතපාලට නොහැකිය. ඔහු සියයට වඩා ගණන් කීමට නොදන්නේය.

පාන්දර යාමයේ දන්සැල් භූමියේ පිටුපස සිට පාර දෙසට ඔසවාගෙන ආ මහ බත් හට්ටියක් කුනු ගොඩට හලනු දුටු සුගතපාල ඒ දෙස විමසිල්ලෙන් බැලීය. මුනින් තලා කොට බිම තබන ලද ඇලුමීනියම් හට්ටියේ පතුලට පත්තෙන් සෙමින් පහර දී එහි ඇති දේ බිමට දමනු ඔහු දුටුවේය. හට්ටිය ඉවත් කළ විට එතැන සුදු පැහැයෙන් කුඩා කන්දක් බැදී ඇති අයුරු දුටු සුගතපාල ඒ බත් හට්ටිය බිමට හැලුවේ කුමක් නිසාදැයි ඇස් කන් අයාගෙන බලා සිටියේය.

කිසිදු වගක් නැතිව හිස් හට්ටිය ඔසවාගත් දෙදෙනා පසු පසින් අනෙක් දෙදෙනා යනු දුටු ඔහු ටික වෙලාවක් නිසොල්මනේ සිටියේය. තව ටිකකින් තම සිත තුල කෑකෑරෙන උවමනාව දරුවන්ගේ උදෑසන ආහාරය වෙනුවෙන් නොවේදැයි ඔහුටම සිතිනි. එයින් නව පණක් ලද සුගතපාල අඩියට දෙකට බත් කන්ද දෙසට ඇවිද ගොස් ඒ පාමුල ඇණතියාන පරික්ෂාව පටන් ගත්තේය.

තරමක රස්නයෙන් යුත් හාල් කන්දෙන් ඇට කීපයක් දකුණතට ගෙන කටට ඔබා බැලු සුගතපාලට එහි අති අමුගතිය එක් වරම දැනිනි. එහෙත් මෙවැනි අමු හාල් පවා කෑමට ගත හැකි පරිදි පිළීයෙල කරන්නේ කෙසේදැයි දැනගැනීමට තරම් සුගතපාල දක්ෂයෙකු විය. හැකි ඉක්මනින් කන්දෙන් වැඩි ප්‍රමාණයක් තම කැහිපට ගැසු සරමේ කඳු ගසන්නට සුගතපාල ගත් තැත එතැනම ලොප් විය.

ඇණ තියාගත් කළු ගලෙන් මෑත් වූ සුගතපාල තරු එළියට පිටදී සෙමින් සෙමින් තම නිවෙස බලා පා නගන්නට විය. තව වැඩි වෙලාවක් නොයාම තරු එළිය, එළියක් නොවන බව සුගතපාල මෙන්ම මුළු ලෝකයම දැන සිටියහ.